Seminaria naukowe
W dniu 30.05.2023 r. o godz. 13.00 odbyło się seminarium naukowe, na którym prelegentem była dr hab. Anna Mężyk, prof. UTH Rad. Pani Profesor jest pracownikiem Katedry Ekonomii na Wydziale Ekonomii i Finansów Uniwersytetu Technologiczno-Humanistycznego w Radomiu.
Temat wykładu to „Gospodarka współdzielenia we współczesnej ekonomii”.
Zdaniem prof. A. Mężyk gospodarka współdzielenia, gospodarka współpracy opierająca się rynkowej sieci powiązań wykorzystujących komunikację elektroniczną jest dynamicznie rozwijającym się, rosnącym i ważnym trendem współczesnej gospodarki. Powoduje zmiany w modelach biznesowych, ale prowadzi także do zmian społecznych i kulturowych. Współdzielenie daje szansę pełniejszego, efektywnego wykorzystania posiadanych zasobów, co może spowodować zmniejszenie wielkości produkcji oraz przynieść inne pożądane efekty. Są to:
- Efekty ekologiczne – poprzez współdzielenie zasobów zmniejsza się produkcja, a tym samym zmniejsza się zużycie materiałów i surowców, wody i energii, mniejsza jest emisja zanieczyszczeń i gazów.
- Efekty gospodarcze – potrzeby ludzi mogą być zaspokojone niższym kosztem, a jednocześnie ludzie mogą uzyskać dodatkowe dochody, zyski z inwestycji, wykorzystać czas na pracę, co pozwoli na podniesienie poziomu życia i wyrównanie dysproporcji dochodowych.
- Efekt kreatywności – ludzie mogą lepiej wykorzystywać swój czas, zwiększać aktywność, podejmować nowe zadania. Może to inspirować do uczenia się nowych rzeczy, nabywania nowych umiejętności,
- Efekty społeczne – dzielenie się i współpraca prowadzą do powstawania nowych społeczności, lokalnie i globalnie. Mogą powstawać nowe miejsca pracy, możliwości aktywności zawodowej lub biznesowej dla różnych grup ludności, elastyczne modele pracy dają większa swobodę w zarządzaniu czasem.
Rozwój gospodarki dzielenia daje możliwości realizacji celów życiowych pokolenia cyfrowego, zdobycia niezależności, aktywności, zapewnienia utrzymania. Niesie także pewne dylematy i wyzwania. Współdzielenie, tj. udostępnianie swojego dobra i korzystanie z dobra cudzego wymaga zmiany pewnych nawyków, zarówno nawyków konsumenckich, jak i zwyczajów użytkownika. Takim nawykiem do zmiany jest nawyk jednorazowego, krótkiego użytkowania rzeczy, po którym rzecz się wyrzuca bez potrzeby i możliwości naprawy. Szybkie, skrócone użytkowanie bez nawyku dbałości o rzecz w dyspozycji niesie z kolei niepewność co do jakości otrzymanego w wymianie produktu czy jakości zamówionej usługi. Tak jak miało to miejsce kiedyś, tak i teraz, gospodarka współdzielenia korzysta z waluty „zaufania”. Jak zaufać ludziom, których się nie zna, o których niewiele wiadomo? W Polsce CBOS monitoruje kwestię zaufania społecznego od 18 lat. Respondenci, którzy uważają, że większości ludzi można ufać, stale stanowią mniejszość. W badaniu CBOS w 2020 roku przekonanie, że większości ludzi można ufać, zadeklarowało zaledwie 22% respondentów. Zdecydowana większość badanych – 76% jest zdania, że w relacjach z innymi należy zachować daleko idącą ostrożność (CBOS).
Dynamiczny rozwój gospodarki współdzielenia, także w skali światowej, przeszkodził w wypracowaniu przejrzystych, spójnych zasad i reguł jej funkcjonowania. W efekcie doprowadziło to do przypadków stosowania nadużyć, nieuczciwych praktyk handlowych, a także unikania opodatkowania. Atrakcyjność cenowa, dostępność i wygoda nabywanych dóbr i usług, przyniosły rozwój gospodarki współdzielenia, ale przyniosły też szkody istniejącym dotychczas sektorom rynku. Dotyczy to głównie wynajmu miejsc w hotelach i ofert przejazdów.
Krokiem w kierunku uregulowania funkcjonowania rynku będzie wdrożenie dyrektywy Komisji Europejskiej, zwanej DAC7, nakładającej na podmioty prowadzące platformy internetowe, funkcjonujące jako pośrednicy w nawiązywaniu kontaktów rynkowych, obowiązek raportowania danych podmiotów uczestniczących w wymianie do organów podatkowych. Zasady przyjęte w tej dyrektywie pozwalają zachować swobodę i aktywność tym prosumentom, dla których współdzielenie jest pewnym dodatkiem, uzupełnieniem. Natomiast regularne zarobkowanie na udostępnianiu dóbr, noszące znamiona regularnej przedsiębiorczości, będzie tak traktowane i opodatkowane.
Rozwój działalności gospodarczej, wykorzystującej współdzielenie, oznacza tworzenie nowej kultury biznesowej, kultury dzielenia się wartościami. I tu pojawia się pewna szansa – im bardziej wolna, swobodna i zróżnicowana jest gospodarka, tym większe są możliwości wprowadzania różnych form współpracy z ludźmi, z organizacjami, firmami. Ale, jak było powiedziane wcześniej – warunkiem wstępnym współpracy polegającej na dzieleniu się zasobami jest wzajemne zaufanie, jest to czynnik gwarantujący bezpieczeństwo transakcji i powodzenie. Im bardziej uregulowana jest gospodarka, tym łatwiej budować zaufanie w biznesie.
Kolejna niewiadoma związana z gospodarka współdzielenia dotyczy jej pomiaru, szacowania jej wartości i wkładu wnoszonego do gospodarki. Ze względu na specyfikę tego segmentu gospodarki trudno jest oszacować jego wartość i oddziaływanie na gospodarkę. Powstają kolejne pytania, wskazujące obszar badawczy: jak mierzyć poziom rozwoju gospodarki z udziałem sharing economy, jakie wskaźniki stosować? Jaki będzie wymiar finansowy transformacji gospodarki do gospodarki współdzielenia, dla społeczeństwa, dla firm, dla człowieka?
Listopad 2022
W dniu 18 listopada o godz. 13.00, s. 313 odbyło się seminarium naukowe, którego współorganizatorem było Polskie Towarzystwo Ekonomiczne Oddział w Radomiu.
Mgr inż Konrad Rojek wygłosił wykład na tematem:
Zmiany międzynarodowej konkurencyjności gospodarek Polski i Niemiec po wejściu Polski do UE.
W swoim wystąpieniu prelegent zaprezentował wyniki badań własnych, które potwierdziły poprawność postawionej tezy, iż międzynarodowa konkurencyjność polskiej gospodarki uległa poprawie po akcesji do UE, przez co zmniejszył się dystans w stosunku do gospodarki Niemiec. Nadal jednak istnieją czynniki, których zmiany mogą skutkować wzrostem międzynarodowej konkurencyjności gospodarki Polski.
Zaprezentował analizę danych statystycznych oraz analizę ekonometryczną, na podstawie której zweryfikował pozytywnie poniższe hipotezy badawcze:
- Międzynarodowa pozycja konkurencyjna Polski była w całym badanym okresie niższa od pozycji Niemiec, jednakże dystans miedzy tymi krajami uległ zmniejszeniu.
- Największe różnice między pozycją konkurencyjną Polski i Niemiec wystąpiły w badanym okresie w pozycji w handlu międzynarodowego, zaś najmniejsze w zakresie poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego.
- Międzynarodowa zdolność konkurencyjna Polski była w całym badanym okresie mniejsza od zdolności gospodarki Niemiec. Charakteryzowała się jednak większą dynamiką zmian.
- Istotny statystycznie wpływ na kształtowanie międzynarodowej pozycji konkurencyjnej Polski w badanym okresie miały czynniki niezwiązane z długoterminowymi strategiami gospodarczymi, tak jak było to w przypadku Niemiec.
- Pomimo różnego tempa i poziomu rozwoju gospodarek Polski i Niemiec, istnieją podobieństwa w czynnikach kształtujących ich międzynarodową konkurencyjność.
Maj 2022
W dniu 12.05.2022 r. o godz. 16.00 odbyło się seminarium naukowe, na którym prelegentem był dr Leszek Tarasiński, adiunkt na Wydziale Ekonomii i Finansów Uniwersytetu Technologiczno-Humanistycznego w Radomiu.
Tematem wykładu było „Zastosowanie analizy matematycznej w teorii produkcji – wybrane zagadnienia”.
Prelegent w sowim wystąpieniu omówił następujące zagadnienia:
- Subiektywno-marginalistyczną naturę wolnego rynku a rolę matematyki w ekonomii neoklasycznej,
- Wolny rynek jako alternatywny sposób rozwiązania problemu ekonomicznego,
- Subiektywno-marginalistyczny charakter rachunku ekonomicznego w systemie ekonomicznym wolnego rynku a rachunek różniczkowy.
